سامانه مودیان مالیاتی یکی از جدید ترین تحولات در نظام مالیاتی کشور است که با هدف شفاف سازی فرآیندهای مالیاتی، کاهش تخلفات فرار مالیاتی و تسهیل امور مالیاتی مودیان ایجاد شده است. قانون سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی در سال 1401 اجرایی شد. در این مقاله به بررسی ضرورت ثبت نام در این سامانه، جایگزینی آن با ارسال صورت معاملات فصلی، نحوه عملکرد آن، فرآیند ثبت نام، انواع صورتحساب های مالیاتی، مهلت ارسال و تأیید صورتحساب ها، و نحوه محاسبه مالیات ارزش افزوده خواهیم پرداخت.
عناوین مهم
چه کسانی باید در سامانه مودیان ثبت نام کنند؟
بر اساس بند ج ماده 1 قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، کلیه اشخاص حقوقی و کلیه صاحبان مشاغل که مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده هستند، موظف به ثبت نام در این سامانه و صدور صورتحساب الکترونیکی می باشند و در صورتی که عضو این سامانه نشوند جریمه خواهند شد.
طبق ماده 8 قانون تسهیل، صاحبان مشاغلی که میزان فروش سالیانه آن ها کمتر از 25برابر معافیت موضوع ماده 84(مالیات حقوق) است، سازمان امور مالیاتی می تواند او را از صدور صورتحساب الکترونیکی معاف کند.
جرائم عدم ثبت نام در سامانه مودیان
طبق ماده 22 قانون پایانه های فروشگاهی، عدم عضویت در سامانه مودیان، عدم استفاده از پایانه فروشگاهی، عدم استفاده از حافظه مالیاتی، استفاده از حافظه مالیاتی دیگران یا واگذاری حافظه مالیاتی خود به دیگران، مودی را مشمول جرائم زیر می کند:
– جریمه نقدی به میزان 10درصد از مبلغ فروش ثبت نشده یا 20 میلیون ریال جریمه نقدی می شود (هر کدام که بیشتر باشد).
– محرومیت از اعمال معافیت های مالیاتی، نرخ صفر و مشوق های قانون مالیات های مستقیم در همان سال مالی
– رسیدگی و حسابرسی دقیق مالیاتی توسط سازمان
همچنین عدم صدور صورتحساب الکترونیکی، منجر به جریمه نقدی به میزان 10درصد از مبلغ فروش ثبت نشده یا 20 میلیون ریال جریمه نقدی می شود (هر کدام که بیشتر باشد).
جایگزینی سامانه مودیان با ارسال صورت معاملات فصلی
پیش از راه اندازی سامانه مودیان، مودیان مالیاتی موظف بودند اطلاعات مربوط به معاملات خود را در قالب گزارش صورت معاملات فصلی (ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات های مستقیم) به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند بدین صورت که کارفرما باید طی 3ماه (یک فصل ) گزارشات و صورتحساب های خود را به سازمان ارسال کند و امکان داشت که مودی یا حسابدار بنا به منافع شخصی، صورتحساب ها را کمتر یا بیشتر ارائه کند همچنین نظارت دقیقی بر این صورتحساب ها نبود. اما با راه اندازی سامانه مودیان، این فرآیند تغییر یافته و فروشنده فقط 12 روز بعد از صدور صورتحساب فرصت دارد، اطلاعات صورتحساب های مالیاتی را از طریق این سامانه ارسال کند همچنین خریدار نیز تا 30روز فرصت دارد صورتحساب ارسال شده را تائید کند.
مزایای این جایگزینی عبارتند از:
– کاهش خطاهای گزارش دهی توسط مودیان
– جلوگیری از تأخیر در ارسال اطلاعات مالیاتی
– امکان رصد و پایش دقیق تر تراکنش های اقتصادی توسط سازمان مالیاتی
فرآیند ثبت نام و ورود به سامانه مودیان
ثبت نام و ورود به سامانه مودیان مالیاتی مانند ثبت نام در سایر سامانه های الکترونیکی نیست که فقط با ارائه مدارک شناسایی و احراز هویت بتوانید به همه امکانات مربوط به این سامانه دسترسی داشته باشید. برای ثبت نام در سامانه مودیان و امکان ارسال صورتحساب الکترونیکی به اسن سازمان باید مراحل زیر را طی کنید:
- ثبت نام در نظام مالیاتی و تشکیل پرونده
- دریافت گواهی امضا الکترونیک: از طریق سایت مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانی عام
- دریافت شناسه یکتای حافظه مالیاتی: از کارپوشه مودی در سایت سازمان امور مالیاتی
- دریافت شناسه کالاها و خدمات: دریافت شناسه خدمات از سایت امور مالیاتی یا سامانه واسط تجارت هوشمند درسان و دریافت شناسه کالا ها از سامانه جامع تجارت امکانپذیر است.
صورتحساب الکترونیکی مالیاتی
صورتحساب مالیاتی، در سامانه مودیان صادر می شود و دارای شماره منحصر به فرد مالیاتی 22رقمی است که اطلاعات این صورتحساب ها در حافظه مالیاتی فروشنده ذخیره می شود.
حافظه مالیاتی نوعی حافظه الکترونیکی برای ثبت و نگهداری اطلاعات صورتحساب ها و نقل آن به سامانه مالیاتی است که این حافظه می تواند نرم افزارهای حسابداری یا سایر نرم افزار های مورد تایید سازمان امورمالیاتی باشد.
در سامانه مودیان سه نوع صورتحساب مالیاتی تعریف شده است:
– صورتحساب نوع اول: مخصوص معاملات بین دو فعال اقتصادی است. در این صورتحساب، کلیه اطلاعات خریدار و فروشنده و کالا و خدمات وجود دارد و تنها صورتحسابی است که برای استفاده از اعتبار مالیاتی و هزینه های قابل قبول مالیاتی مورد تایید است. صورتحساب نوع اول دارای 6 فرمت زیر است (این فرمت را سامانه با توجه به کسب و کار انتخاب می کند):
1.فروش عمومی
2.فروش ارزی
3.فروش طلا
4.فروش پیمانکاری
5.فروش قبوض
6.فروش بلیط هواپیما
– صورتحساب نوع دوم: برای معاملات بین مودیان مالیاتی و مصرف کنندگان نهایی که اطلاعات کامل فروشنده و اطلاعات کالا و خدمات بدون اطلاعات خریدار ثبت می شود. صورتحساب های نوع دوم نقدی تلقی شده و از بابت آن اعتبار مالیاتی به مودی تعلق نمی گیرد. صورتحساب نوع دوم دارای 2 فرمت زیر است:
1.فروش عادی
2.فروش طلا و پلاتین
– صورتحساب نوع سوم: برای خرده فروشان و کسب وکارهای کوچک که به صورت تجمیعی اطلاعات تراکنش های خود را ارسال می کنند. این نوع صورتحساب همان رسید پرداخت وجه صادره از کارتخوان یا درگاه بانکی است که به عنوان پایانه فروشگاهی شناخته می شود.
نحوه ارسال صورتحساب الکترونیکی به سازمان امور مالیاتی
1.ارسال مستقیم توسط مودی
2.ارسال توسط شرکت های معتمد که خدمات مالیاتی انجام می دهند.
3.ارسال توسط سامانه های دولتی
برای ارسال صورتحساب در سامانه مودیان با انتخاب گزینه صورتحساب جدید دو فرم ظاهر می شود که اولین فرم شامل مشخصات صورتحساب از قبیل نام خریدار، نوع صورتحساب، الگو یا فرمت صورتحساب و روش تسویه است.
فرم دوم شامل مشخصات کالا و خدمات است که شامل نام کالا و خدمات و مقدار و مبلغ آن است که با وارد کردن این اطلاعات سیستم به طور خودکار ارزش افزوده آن را محاسبه می کند با کلیک روی گزینه ثبت، صورتحساب ایجاد خواهد شد که می توانید آن را ارسال، اصلاح یا حذف کنید.
مهلت ارسال و تایید صورتحساب های مالیاتی
طبق تغیرات اخیر قوانین مالیاتی در15آبان 1403مودیان موظف اند صورتحساب های مالیاتی خود را حداکثر تا 12 روز پس از صدور در سامانه مودیان ثبت کنند. در صورتی که خریدار نیز مودی مالیاتی باشد، باید صورتحساب دریافتی را طی 30 روز در سامانه تایید کند و عدم تایید صورتحساب در مهلت مقرر، به معنای پذیرش خودکار آن خواهد بود.
محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در سامانه مودیان
یکی از مهم ترین قابلیت های سامانه مودیان، محاسبه خودکار مالیات بر ارزش افزوده است. با توجه به صورتحساب های صادرشده، این سامانه میزان مالیات قابل پرداخت را به صورت خودکار محاسبه و اعلام می‌کند. در نتیجه، نیاز به انجام محاسبات دستی کاهش یافته و احتمال بروز خطا در پرداخت مالیات کمتر می شود.
فرآیند کلی ثبت معاملات و محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در سامانه مودیان به صورت زیر است:
صورتحساب الکترونیکی، توسط فروشنده از طریق سامانه مودیان صادر می شود. در مورد مودیانی که مستقیما با مصرف کننده نهایی ارتباط دارند عملیات ثبت فروش و صدور صورتحساب الکترونیکی توسط پایانه فروشگاهی انجام می شود.
در پایان هر دوره 3 ماهه، بدهی مالیات بر ارزش افزوده مودی که عبارت است از ما به تفاوت مالیات فروش و مالیات خرید (اعتبار مالیاتی ) وی در طول دوره، طبق مقررات توسط سامانه مودیان محاسبه می شود.
در صورتی که مالیات فروش مودی بیشتر از مالیات خرید (اعتبار مالیاتی) وی باشد، مودی موظف است ما به تفاوت را به ترتیبی که سازمان مقرر می کند، به حساب سازمان واریز کند و در صورتی که مالیات فروش مودی کمتر از اعتبار مالیاتی وی باشد، سازمان موظف است با رعایت مفاد قانونی مربوطه ما به تفاوت را به مودی استرداد کند.
سقف فروش در سامانه مودیان
طبق قانون تسهیل اگر مودی سابقه مالیاتی داشته باشد، سقف مجاز فروش برای هر فصل معادل 5 برابر فروش اظهار شده در اظهارنامه ارزش افزوده (تایید شده) فصل مشابه در سال قبل می باشد به طور مثال سقف مجاز فروش زمستان امسال معادل 5 برابر فروش اظهار شده و تایید شده زمستان سال قبل است.
اگر مودی سابقه مالیاتی نداشته یا تازه تاسیس است، سقف مجاز فروش برای هر فصل معادل 5 برابر معافیت موضوع ماده 101 قانون مالیات های مستقیم است.
درصورتی که مودی این سقف مجاز را پر کند فروش های بیشتر از آن برای خریدار اعتبار مالیاتی لحاظ نمی شود و امکان دارد مشتریان خود را از دست بدهد برای افزایش حد مجاز فروش می توانید از طریق کارپوشه مالیاتی خود با پرداخت مالیات ارزش افزوده فصل جاری یا گزاشتن ضمانت و وثیقه، درخواست افزایش حد مجاز فروش بدهید. افزایش حد مجاز فروش هر دوره حداکثر تا پایان همان دوره امکان پذیر است.
در محاسبه سقف فروش سامانه مودیان، فقط کالا و خدماتی که مشمول ارزش افزوده هستند محاسبه می شود و و کالا خدمات معاف از ارزش افزوده تاثیری در سقف فروش ایجاد نمی کنند.
جمع بندی
سامانه مودیان مالیاتی یک ابزار کارآمد برای شفاف سازی فرآیندهای مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی است. ثبت نام در این سامانه برای تمامی مودیان مالیاتی ضروری بوده و عدم رعایت قوانین مربوط به آن مشمول جریمه های سنگین خواهد شد. علاوه بر جایگزینی ارسال صورت معاملات فصلی، این سامانه رویکرد ویژه ای برای خرده فروشان دارد و با محاسبه خودکار مالیات بر ارزش افزوده، فرآیند مالیاتی را برای کسب وکارها ساده تر کرده است.
از اینکه زمان خود را صرف خواندن این مقاله در وبسایت نرم افزار مدیریت تعمیرگاه و حسابداری آنلاین فینتی کرده اید سپاسگزاریم.